Ukraińskie barwy zbóż. Барви українських злаків.

Halyna

Administrator

Skąd: Polska

Dołączył: 2021-05-30

Liczba postów: 55

WWW

Rozmowy o mące z prababcią

Zaorajmy ziemię,

Siejmy chleb,

Zmielmy żyto,

Nakarm małe dzieci.

Co zasiejesz, zbierzesz,

Co zbierzesz, zmielisz,

Co mielisz, zmielisz,

A co zmielisz, zjesz.

(Mądrość ludowa)

Historia pochodzenia mąki (Historie Anny Mysyk z lat 30-tych)

Nasza rodzima ziemia ukraińska od dawna słynie z żyznej gleby, stepów, pól i czarnoziemu. Z pomocą ziemi i sianego na niej zboża rozwijało się ukraińskie rolnictwo, które było prawie jedynym dochodem chłopów i prawie jedynym sposobem na przetrwanie w trudnych czasach. Często można usłyszeć od starszych ludzi, którzy przeżyli „Hołodomor” w latach 1932-1933, że jeśli w domu jest choćby „trocha chlebu” - głodu nie ma. W większości ukraińskich piosenek, wierszy czy opowiadań można usłyszeć, że chleb to sposób na życie bez głodu. Wiadomo, że chleb ma wysoką wartość energetyczną, dzięki czemu występuje długie uczucie sytości, dlatego chleb z dojrzałego ziarna utożsamiany jest ze złotem.

Chleb w czasach młodości mojej prababci, uważany był za jeden z najcenniejszych produktów. Większość ludzi nie miała możliwości otrzymania różnorodnego jedzenia ze względu na brak funduszy, ale z opowieści mojej babci dowiedziałam się, że nawet w sklepach nie można było kupić żadnych produktów, ludzie wszystko zbierali sami. Zboża dostarczały organizmowi najpotrzebniejszych substancji. Na jednym chlebie człowiek mógł długo przetrwać, więc ceniono go niewiarygodnie wysoko. Produkt ten został sprowadzony do rangi boskiego, świętego przedmiotu i taka postawa znajduje odzwierciedlenie w folklorze, a nawet w Biblii.

Wyrzucanie chleba lub nie szanowanie go uważano za bluźnierstwo. Nawet okruchy, które spadły na stół lub podłogę, musiały zostać zebrane i zjedzone. Pamiętam, jak mi jako dziecku prababcia mówiła, że jeśli chleb spadnie na ziemię, trzeba go podnieść i całować, chleb należy traktować jak coś świętego, jako dar, bez którego życie  nie będzie możliwe. Każdy poczęstunek serwowany bez chleba był uważany za niekompletny. A odmowa przyjęcia oferowanego chleba była nie do przyjęcia.

Jest takie powiedzenie „Chleb jest głową wszystkiego”. Czy ktoś mógłby powiedzieć, jaki stosunek ma chleb do głowy jako części ciała?
Dowiedziałem się od mojej prababki, dlaczego ludzie tak mówili o chlebie: „Jeśli spojrzysz na znaczenie przysłowia, stanie się jasne, dlaczego używa się takiego porównania. Od niepamiętnych czasów chleb był uważany za najważniejszy na stole, nawet gdy były na nim dania mięsne. Żaden posiłek nie został rozpoczęty bez chleba. Towarzyszyły mu obrzędy religijne, chlebem można było przywitać gości i towarzyszył członkom rodziny w drodze ”.

Dzieci od uczono traktować ten produkt z szacunkiem i troską. Nie można było się nim bawić, a wolno było karmić zwierzęta i ptaki tylko w bardzo produktywnych latach. „Chleb jest głową wszystkiego” - starzy mówią do młodych, wspominając głodne dni swojego dzieciństwa. W dawnych czasach nie każdy miał dość chleba. Susze, plagi owadów, sytuacja polityczna i sztuczny głód. W niefortunnych latach taki zbieg okoliczności pozbawiał zwykłych ludzi nadziei na pomyślność, a czasem na przetrwanie.

Dziś stosunek do produktów piekarniczych nieco się zmienił. W sprzedaży jest wiele innych produktów, takich jak owoce, warzywa, mięso i drób. Niektórzy ludzie,  monitorujący swoje zdrowie, zwykle jedzą mniej pokarmów bogatych w węglowodany, ale mimo wszystko chleb był i pozostaje „zapasem strategicznym”, który powinien być zawsze dostępny dla każdego.

Przysłowia i powiedzenia o chlebie i ciężkiej pracy tych, którzy dążą do tego, żeby był dostępny, nie pozwalają nikomu zapomnieć, jak ważna i jak cenna jest praca piekarzy i rolników. Nawet teraz, gdy ten produkt jest na każdym stole, jego wartość wcale nie maleje.

Kiedy rozmawiałam z prababcią o chlebie, mące i latach głodu, zobaczyłam łzy w jej oczach, zobaczyłam, jak trudno było jej przypominać sobie te ciężkie lata, które przeżyła. Za każdym razem, gdy mówiła o świętości chleba, prababcia podnosiła tylko głowę do ikony i dziękowała, że żyje ,po sztucznym głodzie sprowokowanym przez Stalina i władze sowieckie.

Jeśli zagłębimy się w historię mąki, nie ma jasnej daty, kiedy to się stało. Nie wiadomo, kiedy nasi ludzie dowiedzieli się, że istnieje chleb, który jest w rzeczywistości bardzo pożywny. W historii można przeczytać, że chleb został wynaleziony w starożytnym Egipcie, ale nie ma określonej daty jego powstania. Nie ma więc odpowiedzi na pytania, kiedy pojawił się chleb, są tylko przypuszczenia lub teorie. Najprostsza teoria głosi, że ludzie pracujący na polu widzieli kłosy zboża i zaczęli je wybijać ręcznym narzędziem.

https://hlib.ua/info/statti/14-hlib-istoriya

Według niektórych pism pszenicy po raz pierwszy użyto w XV wieku przed naszą erą. Ziarno pszenicy zmielono na mąkę. Tylko wtedy nie do pieczenia chleba, ale do gotowania zupy. Mąkę zalewano gorącą wodą i ugniatano do uzyskania jednorodnej masy. Krążą też pogłoski, że podczas mieszania mąki z wodą , ciasto kładziono na rozgrzanym piecu, ludzie próbowali i bardzo im smakowało. Z czasem zaczęto ulepszać przepis na chleb.

Już kilka wieków wstecz, Ukraińcy piekli chleb w różny sposób, najczęściej na zakwasie. Nie było wiejskiej rodziny, która by przynajmniej raz w tygodniu nie piekła świeżego domowego chleba z pieca opalanego drewnem. „Najsmaczniejszy był biały chleb podawano go tylko na święta. Częściej piekło się czarny chleb lub bochenki z  otrębami, pieczone w gorącym piecu prawie codziennie”.

Zawsze się zastanawiałam, dlaczego Ukraińcy używają chleba i soli do pozdrowień lub uroczystości, więc moja prababcia wyjaśniła tą wątpliwość: „Chleb jest talizmanem, symbolem dobrobytu i bogactwa, które są przywoływane do rodziny magicznymi życzeniami „chleb i sól”, dlatego często wypiekano chleb okrągły i z dziurką pośrodku (aby nasypać do niej soli). Spotkanie z chlebem i solą to taki ukraiński rytuał oczyszczający. Ktoś mógł przywieźć coś wrogiego, z obcego kraju do naszego domu, więc wpływ sił ciemności został zneutralizowany chlebem ”. Z tego wynika, że chleb ma nie tylko odżywczą wartość energetyczną, ale także działa jak silny amulet dla każdego.

„Doceniajcie chleb, ludzie, nieście z pokolenia na pokolenie jego świętość, z szacunkiem traktujcie każdy okruch, bo nikt nie wie, co jutro wam uratuje życie” - Anna Mysyk.